Chuyện kể về tấm ảnh chân dung Anh hùng LS Hoàng Đăng Miện

Anh hùng LLVTND, liệt sỹ Hoàng Đăng Miện sinh năm 1953, quê quán (theo địa danh hiện nay) thôn Đông Bình, thị trấn Gia Bình, huyện Gia Bình tỉnh Bắc Ninh. Đơn vị Đại đội 9, tiểu đoàn 6, trung đoàn 165, sư đoàn 312 hy sinh ngày 9-9-1972 tại mặt trận Quảng Trị trong trận tiến công Đồi Cháy, một điểm cao ở phía đông nam Như Lệ. Được truy tặng danh hiệu AHLLVTND tháng 9-1973.

       Ở mặt trận Cánh Đồng Chum-Xiêng Khoảng khi sư đoàn 312 tham chiến tại đây trong chiến dịch "Z", Hoàng Đăng Miện với khẩu B.40 (sau là B.41) của mình đã tiêu diệt nhiều hỏa điểm và sinh lực địch, góp phần cùng đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Kỹ năng sử dụng vũ khí hoàn hảo, dũng cảm, kiên cường, bình tĩnh trong mọi tình huống, mỗi lần anh bóp cò, hầu như không mục tiêu nào sống sót. Kết thúc chiến dịch "Z", anh được bầu là CSTĐ của mặt trận. Chính tại hội nghị mừng công của mặt trận khi ấy tổ chức tại Bản Thẳm, anh được phóng viên chụp một tấm ảnh rất đẹp. Trong ảnh, với khẩu B.41 trên vai, Hoàng Đăng Miện nở nụ cười tươi rói thật rạng rỡ. Nhân vật vốn đã đẹp trai nhưng người chụp cũng "chớp" được khoảnh khắc thật tài tình ! Tấm ảnh, dù chỉ là đen trắng nhưng có sức truyền cảm thật mạnh mẽ ! Nhìn ánh mắt, nụ cười của anh, ta thấy trong đó niềm tin vào tương lai, vào thắng lợi tất yếu của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước ! Ánh mắt, nụ cười ấy truyền cảm hứng, tiếp thêm sức mạnh cho chúng ta vượt qua đạn bom, khói lửa chiến tranh, tiến lên “đánh cho Mỹ cút, ngụy nhào”, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Có lẽ đây cũng là tấm ảnh cuối cùng của người anh hùng vì chỉ vài tháng sau, anh đã vĩnh viễn nằm lại mảnh đất Quảng Trị ở tuổi 19.  

       Năm tháng qua đi, cùng với thời gian, tấm ảnh cũng thất lạc. Ngay tại quê hương anh, đơn vị cũ của anh, Bảo tàng Lịch sử Quân sự VN...cũng chỉ còn lưu giữ một tấm ảnh dạng truyền thần chỉ có phần nào "hao hao" khuôn mặt của anh ! Đã tưởng rằng, mọi chuyện trôi qua...không ngờ !

          Sau cuộc họp ra mắt Ban Liên Lạc Quân tình nguyện và chuyên gia VN tại Lào của thành phố HN, đ/c Trần Đình Huân, ủy viên Ban Liên lạc Toàn quốc quân tình nguyện & chuyên gia VN tại Lào về nhà một đ/c chơi. Đang dở câu chuyện thì Huân có điện thoại gọi đến, màn hình sáng lên. Người tiếp chuyện Huân, trung tá Bùi Minh Sơn giật mình khi nhìn thấy hình ảnh quen thuộc thoáng qua. Dứt cuộc điện thoại, hỏi tại sao lại có tấm ảnh này !? Trần Đình Huân kể lại, trong một lần đi tra cứu hồ sơ liệt sỹ lưu trữ ở sư đoàn 31 thuộc quân đoàn 3 tại Bình Định (sư đoàn này vốn là hậu duệ của Bộ tư lệnh Mặt trận 31 tại Cánh Đồng Chum - xiêng Khoảng trước đây), tình cờ thấy tấm ảnh này. Thấy ảnh đẹp, Huân chụp lại rồi cài làm màn hình chính điện thoại, đến nay đã mấy năm nhưng không biết người trong ảnh là ai ! Nguyên là nhân viên phòng tuyên huấn, cục chính trị BTL Mặt trận 31 thời kỳ 1972-1974, biết rõ về Hoàng Đăng Miện, về tấm ảnh...đồng chí Sơn bèn kể rõ ngọn ngành, cả hai đều hết sức ngỡ ngàng trước sự kỳ lạ này !!!

       Nếu Trần Đình Huân không cài tấm ảnh ấy làm màn hình chính !? Nếu người thấy tấm ảnh không phải là người biết rõ về Hoàng Đăng Miện và tấm ảnh !? Thì... có lẽ mọi sự...sẽ qua đi lặng lẽ như nó vẫn thế ! Thêm một sự ngẫu nhiên kỳ lạ nữa ! Chiều hôm ấy, chương trình truyền hình QPVN phát hình "Kỷ vật của anh hùng LS Hoàng Đăng Miện" nói về khẩu B.41 nổi tiếng của anh ! Có điều gì đó rất linh thiêng trong tất cả những cái ngẫu nhiên này !!!

        Biết rõ gia đình Hoàng Đăng Miện không thể có tấm ảnh này, họ bàn nhau phóng to tấm ảnh, lắp vào khung đẹp tặng gia đình như một sự tri ân người anh hùng, như đưa anh một lần nữa trở về với quê hương. Buổi trao lại tấm ảnh vô cùng xúc động ! Cùng với những người bạn chiến đấu của Hoàng Đăng Miện, mọi người thân của anh đều òa khóc khi lần đầu tiên nhìn thấy anh tươi cười rạng rỡ kể từ khi rời quê hương lên đường cách đây đã gần nửa thế kỷ. Những người trao ảnh cũng không cầm được nước mắt. Và bây giờ thì cùng với hài cốt của anh, hình ảnh Hoàng Đăng Miện đã mãi mãi tươi cười bên gia đình, trên quê hương mình. Những người đồng đội của anh vẫn còn băn khoăn về tác giả tấm ảnh, theo trung tá Bùi Minh Sơn, xem xét bố cục, ánh sáng, thần thái...tấm ảnh, rất có thể tác giả của tấm chân dung tuyệt vời này là Lương Nghĩa Dũng, phóng viên ảnh của VNTTX khi ấy đi cùng sư đoàn 312. Liệt sỹ, phóng viên Lương Nghĩa Dũng cũng đã hy sinh ở mặt trận Quảng Trị năm 1972 !

                                                                                               Đại tá nguyễn Hữu Đức - Trung tá Bùi Minh Sơn